مقام معظم رهبری هر ساله در روز آغازین سال جدید شمسی، سخنانی را ایراد میکنند. یک پیام نوروزی و یک سخنرانی در جوار حرم امام رضا علیه السلام. بخش مهمی از این سخنان به عملکرد عمومی سال گذشته نظام جمهوری اسلامی اختصاص دارد. بخش دیگر این سخنان نیز بر میگردد به برنامهی کلانی که سال پیش رو حکومت تحت هدایت ایشان میبایست آن را در دست اجرا قرار دهد. 

التزام حضرت آیت الله خامنهای در بررسی نقاط ضعف و قوت عملکرد کل جمهوری اسلامی در سیاست خارجی، در اقتصاد، در علم و دانش، در مسائل سیاسی داخلی و دیگر مسائل کلان کشوری در طول سال نیز در اولین سخنرانی ایشان در سفر استانی برجستگی خاصی دارد. 

این سیره سیاسی از متن آیات و روایات و رویه رسول خدا و حضرت علی صلوات الله علیهما و آلهما بدست آمده است. خداوند در سوره یوسف آیه 107 میفرماید: قُلْ هَـذِهِ سَبِیلِی أَدْعُوا إِلَى اللّهِ عَلَى بَصِیرَةٍ أَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِی... بگو این راه من است. من و پیروانم، همگان را در عین بصیرت به سوی خدا می‏خوانیم...

امام خمینی نیز در مسیر نهضت خود، با حرام کردن تقیه، اهمیت بیدارگری و باخبر کردن مردم از تکلیف، حقوق و و الزامات مسیر سعادت دنیوی و اخروی را در اعلی درجه خود نشان دادند. ایشان در نگاهشان به مردم آنان را صاحبان اصلی انقلاب میدانستند و هر امر مهمی در طراز اداره عمومی کشور را به صورت رأی عمومی و یا سخنرانی با آنان در میان میگذاشتند. 

این نگاه در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‏نژاد در زمینه های مختلف با رویکرد سخنرانیهای تفصیلی در سفرهای استانی شکل عملیاتی گرفت. البته در این میان مسئله سیاست خارجی هستهای کشور از اولویت بیشتری برخوردار بود. 

این راهبرد مهم برخاسته از اصالت نقش مردم در نظام مردمسالار دینی است و سوای آنکه از چه قالبی استفاده می‏شود، باید وسعت و عمق بیشتری پیدا کند. نظام مردمسالاری دینی برای اقامه قسط نیاز به قیام مردم دارد. قیام و استقامت بر این مسیر فقط زمانی میسر است که نخبگان و هسته مرکزی بیشترین خبررسانی را از آخرین وضعیت پیشبرد، توقف و عقبرفت کار ارائه دهند. 

احمدی‏نژاد رئیس جمهور نهم و دهم، علیرغم فرصتهای گسترده رودررویی با مردم، نتوانست حتی عملکرد خود را به سمع و نظر مردم برساند. گلایههای مقام معظم رهبری در این زمینه در جمع هیأت دولت و بعد توصیههای علنی به صدا و سیما در پوشش خدمات دولت و در نهایت به دوش کشیدن این وظیفه بر عهده خود، شاخصه ضعف جدی دولت نهم و دهم در این راهبرد بوده و هست.

مردم هر کشوری حق دارند تا نسبت به سرنوشتی که در پیش رو دارند از حاکمان خود سوال کنند و نسبت به گذشتهای که بر آنان گذشته است اطلاع کافی داشته باشند. خصوصا در نظامی که مهمترین رکن استقرار آن حضور مردم در صحنههای مختلف است. حکومتهای دینی در انجام مأموریت خود یعنی ایجاد بستر رشد دنیوی و اخروی و اصلاح موانع نمو مادی و معنوی ملت خود می-بایست بر حرکت آزادانه و آگاهانه مردم تکیه کنند. مشورت گرفتن پیامبر در جنگهای مختلف و در میان گذاشتن امور کلان با آنان گاهی موجب شکست و گاهی موجب پیروزی میگردید ولی این مسئله هیچگاه تعطیل‏بردار نبود؛ ایشان حتی زمانی که جانشین خود را معرفی میکنند مبانی این تصمیم را به تفصیل بیان مینمایند و از آنان اقرار و بیعتِ مبتنی بر استدلال میگیرند. 

رئیس جمهور یازدهم در مسیر مکتبی خود میبایست با اطلاعرسانی و گفتگوهای مفید مردم را در جریان اهم برنامههای خود قرار دهد. قطعا سخنرانیهای تفصیلی و عمومی علیرغم اهمیت ذاتی، اصالت ندارند. بلکه کسی باید صاحب کرسی ریاست‏جمهوری شود که بتواند با ارائه شاخصههای عامه‏فهم نقاط قوت کار خود و همچنین نقاط دور از دسترس را به مردم منتقل کند. 

یک چنین ویژگی‏ای نیاز به اعتقاد عمیق به شرافت مردمان نزد حاکمان، هوش بالای کارشناسی و ایمان به صاحب‏القلوب بودن خداوند دارد. 

کتمان نقاط ضعف و یا عدم الفتح در انجام برنامههای قبلی اعلام شده، بیش از آنکه به جامعه خدمت کند، موجب سوء ظن و سوء تفاهم آنها خواهد شد. قطعا ملت ایران دارای شایستگیهای فراوانی است اما صداقت و شجاعت حکم میکند، لوازم حرکت عمومی به سمت پیشرفت را به مردم گوشزد کرد. 

به نظر میآید دولت یازدهم باید بتواند مقوله پاسخگو بودن را به تمامی اعضای کابینه خود منتقل کند. خواستهای که مقام معظم رهبری بارها آن را از مسئولین خواسته‏اند و دانشجویان را  نیز مأمور پیگیری این مسئله کردهاند. بالاتر از این نیز متصور است که رئیس‏جمهور به عنوان مسئول کلی حرکت قوه مجریه، کمتر از وزرا میبایست دست به چنین کاری بزند و هر چه بیشتر این مسئولین مستقیم کارهای مختلف کشوری هستند که به صورت وزارتخانههای مختلف توزیع شدهاند و مردم را باید در جریان امور قرار دهند. 

فرار از ارتباط رودررو با مردم آفتی است که بیش از آن که ناشی تنبلی و یا ناتوانی باشد، برآمده از فرودست شمردن مردم و بالاتر دیدن حاکمان است. اگر خدای ناکرده چنین رویهای در دولت یازدهم ظاهر شود باید گفت نوعی عقبگرد در یکی از اصول اساسی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی رخ داده است. لذا همه باید متوجه این نکته باشیم که سخن گفتن با مردم و اطلاعرسانی به مردم یک تکلیف حتمی است که باید هرچه نظاممندتر و بهینه‏تر و گستردهتر انجام گیرد و به علاوه کسانی که میخواهند با تکیه بر خطاهای جزء، اصل کلی را زیرسوال ببرند، مردم را دچار اشتباه در انتخاب نکنند.