حاشیه ای بر بیانات آیت الله مجتبی تهرانی در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه تهران

مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه تهران امسال در مدرسه عالی شهید مطهری و با بیانات مرجع عالی قدر تقلید آیت الله مجتبی تهرانی برگزار شد. در بیانات آیت الله تهرانی نکات قابل توجه و آموزنده ای وجود داشت که در این نوشتار به بخشی از این موارد اشاره شده است. یکی از مشخصات بارز سخنان این مرجع تقلید که افتخار شاگردی حضرت امام خمینی(ره) را در کارنامه زندگی علمی خود دارد بیان خاطرات و نکته های کمتر شنیده شده از استاد خویش بود که بیان فرمود.
1- تکریم استاد
یکی از سنتهای رایج حوزه های علمیه احترام به استاد و تکریم مدرس بوده است و علما بر این موضوع تأکیدات فراوانی داشته اند، به گونه ای که علمای بزرگ در این باره و در مورد اخلاق بین شاگرد و استاد کتاب نوشته اند که مشهورترین آنها کتاب شهید ثانی، با عنوان «منیه المرید فی آداب المفید و المستفید» است؛ به این معنا که استاد و شاگرد آداب شان در مقابل هم چگونه باید باشد. کتاب دیگر «آداب المتعلمین» نوشته خواجه نصیرالدین توسی می باشد. توصیه علما به طلاب همواره تکریم اساتید بوده و اصولاً برکت علم و دانش را در همین احترام و تواضع به استاد عنوان می کرده اند، چنانچه در روایت مشهوری از معصوم آمده است: «تواضعوا لمن طلبتم منه العلم؛ نسبت به کسی که از او علم می آموزید، فروتن باشید.»

ادامه مطلب...

مراسم افتتاحیه حوزه علمیه تهران امروز با حضور حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در مدرسه عالی شهید برگزار شد. از نکات جالب سخنرانی حضرت آیت الله تهرانی بیان خاطرات و جملاتی از حضرت امام در مورد حوزه و روحانیت بود. ایشان از کتاب «روحانیت و حوزه های علمیه از دیدگاه امام خمینی (س)» سخنانی از استاد بزرگوار خویش را برای طلاب خواندند. این کتاب دفتر دهم از آثار موضوعی تبیان ها است که توسط مؤسسه تنظیم  و نشر آثار امام خمینی (س) استخراج و تنظیم شده و توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج به چاپ رسیده  است. آیت الله تهرانی در فرمایشات خود انتقاداتی از حوزه را بیان داشتند که متاسفانه رسانه ها از انتشار آن خودداری کردند.

ویژگی مسجد مبارک و هدایتگر
خداوند متعال در آیه 96 سوره آل عمران می فرماید: « ن أول بیت وض ع ل لناس للذ ی ب بکه مبارکا و هدیً ل لعالمین » بر مبنای این آیه شریفه اولین بنایی که در زمین بنا شده است مسجد بوده است. (ترجمه مجمع البیان 4: 172) از این آیه می توان چند نکته را برداشت کرد:
اول: از قدیم الایام رسم بر این بوده است هر جا مسلمین بنای شهرسازی و اجتماع داشتند ابتدا مسجد را ساخته و بازار و خانه ها را در اطراف آن بنا می کردند. حضرت رسول(ص) آن هنگام که به مدینه هجرت کردند اولین اقدامی که انجام دادند ساختن مسجد بود. (توبه: 108)
امروزه ظاهراً این رسم و سنت پسندیده کم رنگ شده است و چه بسا شهرها، شهرک ها و محله های جدیدی ساخته می شوند، که مسجد در ساخت آنها محوریت و مرکزیت ندارد. این امر در ساختمان سازی اداری ما نمود بیشتری دارد؛ در ساختمان های اداری و خدمت رسانی مثل بانک ها، تالارهای عروسی، هتل ها، ادارات و ... معمولاً نامرغوب ترین مکان و امکانات برای نمازخانه در نظر گرفته می شود! به عنوان نمونه در متروی تهران که به تازگی مکان هایی را به عنوان نمازخانه تعبیه کرده اند، از لحاظ انتخاب مکان و نوع ساخت به هیچ وجه شأن نماز رعایت نشده است. یک محوطه کوچک پارتیشنی که بیش از سه یا چهار نفر در خود جای نمی دهد و از حیث نظافت و زیبایی نامطلوب هستند. جالب اینجاست که در مترو جایی برای وضوی مسافرینی که قصد نماز اول وقت دارند وجود ندارد!! این در حالی است در همه این ادارات امروزه دفتر مدیر و معاون شیک ترین و زیباترین مکان است!
لذا پسندیده است این فرهنگ قرآنی و الهی در جامعه جاری شود و مجریان انبوه سازی مسکن و حتی ادارات در بنای شهر و ساختمان خود همچون خداوند متعال و سیره حضرت رسول(ص) اولین مکانی که به آن می اندیشند مسجد و عبادتگاه مردم باشد. چنین اقدامی بی شک می تواند یک اثر شگرف و ژرف فرهنگی با خود به همراه داشته باشد، چنانچه در آیه فوق الذکر خداوند این عمل را مبارک و سبب هدایت مردم معرفی می کند.

ادامه مطلب...

مخالفان فلسفه اسلامی هجمه های خود به عقل را روز به روز فزونی می بخشند و نبردی آشکار با علمای عرفان و فلسفه را بار دیگر آغاز کرده اند. تقطیع مطالب و نقل قول ناقص و همچنین عدم فهم صحیح مطالب، یکی از انتقاداتی است که همواره به حمله های این طیف به عقل و علمای علوم عقلی وارد می شود. در همین رابطه، یکی از همین سایت ها با عنوان؛ «حقیقت زن درفلسفه ملاصدرا» مطلبی را به جناب ملاصدرا نسبت داده است که این نقد و ادعا را ثابت می کند. بنا بر نوشته این سایت، ملاصدرا زنان را جزء گروه حیوانات می داند! و سپس می نویسد: «آیا کسانی که در این مسائل ساده به خطا می روند لیاقت اظهار نظر در کیهان و حقیقت خلقت را دارند؟»نویسنده آنگاه برای اثبات ادعای خود، نقل قول ناقصی از ملاصدرا می آورد: «ملاصدرا در اسفار در مورد زن نظر تکریمانه ای ندارد و ملاهادی سبزواری هم در تعلیقه خود بر اسفار آن نظر را تأکید می کند. آنچنان که می گوید: «و منها تولد الحیوانات المختلفه... بعضها للاکل... و بعضها للرکوب و الزینه... و بعضها للحمل... و بعضها للتجمل و الراحه... و بعضها للنکاح... و بعضها للملابس و البیت و الاثاث» «اسفار اربعه7: 136 مکتبه مصطفوی»

ادامه مطلب...

دفاع از کدام اندیشه و راهکار؟

گفتگوی حجت الاسلام شریف زاده با روزنامه شرق، بار دیگر جنجال «جریان انحرافی» را در رسانه ها زنده کرد. در باره این مصاحبه گفتنی هایی است:
برای مقدمه باید اعلام کنم:
اول: با وجود انتقادات فراوانی که به دولت و اطرافیان خاص رئیس جمهور دارم، آن گونه که عده ای بر طبل جریان انحرافی می کوبند و هر اتهام و رذیلتی را به اطرافیان رئیس جمهور نسبت می دهند، فکر نمی کنم و بسیاری از این برخوردها را سیاسی و به دور از انصاف می دانم.
برای نمونه در سال 89 در سفری که مقام معظم رهبری به قم داشتند، ایشان در دیدار جامعه مدرسین اعلام کردند: «من با طرح مکتب ایرانی مخالفم و نسبت به این موضوع به آقایان تذکر هم دادم ولی برداشتم این نیست که منظور آنها مقابل قرار دادن ایرانیت در برابر اسلامیت باشد.» (tebyan.net/index.aspx?pid=143356)
با این حساب بنا بر فرمایش صریح رهبری معظم نمی توان قائل مکتب ایرانی را فردی ضد اسلام و ناسیونالیست دانست. با این حال از آن تاریخ به بعد این فرمایش آقا اصلا مورد توجه برخی سیاسیون قرار نگرفت و به جد همان حرفهای قبلی خود را تکرار می کردند! البته از آن سو هم طرفداران لفظ مکتب ایرانی با وجود اینکه آقا فرموده بودند با طرح این موضوع مخالف هستند مجددا به دفاع از آن می پرداختند.

ادامه مطلب...